"Làm gì còn hoa xoan nữa, mùa này mưa thật nhẹ... bữa ấy mưa xuân phơi phới bay … Bông lên những giọt ngọt trên tóc em dịu dàng... Mùa xuân đẹp, hơi ẩm gọi dậy những lộc non của mùa trước đang ngủ vùi trong thân vỏ xù xì thức giấc! Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy … Chân quê"
Lang thang vào blog của một cô bạn cũ, gặp mấy dòng entry vu vơ ngắn ngủi như thế khiến tôi bất giác giật mình… Ừ nhỉ! Tháng Ba rồi... Tháng của những cơn mưa bụi mỏng mảnh gọi về sắc tím ám ảnh của một loài hoa: Hoa xoan…
Hồi nhỏ, tôi để ý thấy ở quê nhà nào cũng trông một hàng xoan trước ngõ… Con ngõ nhỏ cũng vì thế mà đẹp nhất vào mỗi mùa hoa xôn xao những dải mây tím bồng, len vào cả những giấc mơ đêm dịu dàng… Chẳng hiểu vì sao tôi lại yêu loài hoá ấy đến lạ lùng. Cái mùi hương hắc rất đặc trưng và rất riêng của hoa xoan đã làm nên một sức quyến rũ mê hồn… Và chiều nào cũng vậy, tôi thường hay ngồi lặng lẽ nơi góc sân, ngước nhìn lên những hàng xoan trước ngõ như chờ đợi, tìm kiếm một điều gì đó bâng khuâng…
Rồi một ngày tháng Ba, những nụ hoa nhỏ xíu chợt cựa mình e ấp, mở mắt ngơ ngác nhìn quanh rồi bỗng bung ra. Hoa xoan nở rộ…Tôi sung sướng đưa đôi mắt ngập tràn hạnh phúc nhìn lên hàng xoan. . Thằng em tôi thường bảo tôi dở người, thiếu gì loài hoa vừa thơm, vừa đẹp mà lại đi yêu cái loài hoa ấy. Kệ! Mặc cho câu nhóc nói gì thì nói, riêng tôi thì mãi yêu loài hoa ấy, và trong tôi nó là loài hoa đẹp nhất rồi!
Trên con đường đến trường cũng ngập chìm trong sắc hoa. Hoa rắc tím lối về, vương vấn đậu trên vai áo những người qua lại…Những giờ học trên lớp, tôi ngồi một mình bên cửa sổ, lơ đãng nhìn ra bên ngoài – nơi có những chùm hoa xoan nhỏ bé. Từ trên tầng cao nhìn xuống, chúng như những dải mây tím mềm mại đang lững lờ trong gió. Tôi ao ước được thả mình trên đám mây kỳ diệu đó. Cơn gió nhẹ ùa đến, mơn man trên tóc, thoang thoảng mùi hoa xoan khiến lòng tôi lâng lâng dễ chịu. Và rồi trong lòng tôi bỗng trào lên những dòng cảm xúc… Bất chợt thầy gọi tôi hỏi bài. Và đương nhiên là tôi bị phạt vì tội mơ màng không chú ý nghe giảng. Mấy đứa nhỏ bên cạnh thì thào: "Chắc là tâm hồn lại treo ngược cành xoan chứ gì!".
Chiều. Tôi ngồi dưới gốc cây gom hoa lại rồi ngắm mãi mà không biết chán những chùm hoa tim tím dịu dàng ấy. Khi ngẩng lên thì hoa xoan đã vương đầy trên tóc. Tôi mỉm cười, cứ để nguyên như vậy, không muốn rũ chúng ra. Cơn gió nhẹ thoảng qua tạo thành một trận mưa hoa. Những bông hoa bé nhỏ li ti như những vì sao sa xoay xoay trong gió và đậu xuống sân. Cả khoảng sân nhỏ trải đầy hoa tím. Lúc này đây, khi hoa đã rụng xuống rồi thì màu tím cũng đã bạc, chỉ còn lưu lại một chút, một chút sắc tím thôi – như vấn vương…
Bây giờ làng quê thay đổi nhiều, kéo theo sự biến mất của những hình ảnh thân thương vốn gắn bó trong tiềm thức của người dân quê như: Cây đa – giếng nước – cổng làng… Và với tôi, trong sự mất đi ấy còn có hình ảnh của những mùa hoa xoan… Chân quê là thế, thầm lặng là thế, tím yêu thương, tím thủy chung là thế… nhưng giờ chỉ còn lại những khoảng trống chênh chao mỗi lần về thăm lại quê hương – khỏang trống câm lặng của những con đường trải bê-tông lạnh lùng không bóng một hàng cây, của những bức tường gạch cao thật cao cắm đầy mảnh vụn thủy tinh..
Tháng Ba…
Tôi vẫn thường về thăm quê nhiều hơn so với những tháng khác trong năm, và mỗi lần về, tôi thường vòng qua con đường nhỏ ven ngôi trường cũ hồi cấp Một. Ở đó còn sót lại duy nhất một cây xoan già côi cút… Tôi cố tình xuống dắt xe, đi chậm lại, thong thả trên con đường ấy để ngắm nhìn hoa xoan trong ngậm ngùi, lưu luyến - bởi biết đâu chỉ ngày mai thôi, cái màu tím ấy sẽ rời xa tôi mãi mãi, không còn trở lại với tôi như mỗi độ tháng Ba đầy lưu luyến trong ký ức của những ngày thơ bé đã xa…